Door de lokale boeren bomen te laten planten op hun akkers, spoelt vruchtbare grond niet meer weg tijdens de regen. Vruchtbomen zorgen na enkele jaren voor extra opbrengst en oogst wordt beter beschermd. Boeren krijgen onderwijs en een beloning als de bomen langer blijven staan. De projecten worden uitgevoerd en medegefinancieërd door lokale ondernemers, organisaties, zusterkloosters en wetenschappers. Hierdoor is er een goede overdracht van kennis en worden de projecten ook door de boeren zelf begrepen en uitgevoerd.
Overbegrazing en kap
Veehouders laten vee overal grazen en steken de prairie in brand in de droge tijd voor jong gras.
Herstel en daardoor inkomen
Agro-forestry (Hier zie je jonge bomen tussen ananassen). Het kan dus!
vertrouwen en lange termijn
Joseph Sekiku, lokale ondernemer en medewerker van FADECO, waarmee we samenwerken.
Radio Fadeco zend programma’s uit over goede bosbouw.
60 ha bos.
40 ha bos.
60 ha bos.
Het Green Bridge project, in de vorige update al genoemd, is heel groot aan het worden. Er zijn al meer dan 1000 boomkwekerijen in het westen van Tanzania. Die kweken bij elkaar meer dan 12 miljoen kweekboompjes. die meer dan een miljoen mensen al extra werk oplevert.
We kunnen efficient werken, doordat de kwekerijen door lokale teams worden gerund. Daardoor hoeven we minder uit te geven aan personeelskosten. Zaden worden door lokale boeren aangeleverd, wat voordeliger en beter is dan kopen. De kwekerijen kopen samen benodigheden in, waardoor in bulk ingekocht kan worden. Daarnaast hopen de mensen dat het in de toekomst hun een betere financiele positie opleverd. Daardoor zijn ze gemotiveerd.
We hebben hulp bij nodig om een nieuw stuk land te kopen voor bosbouw en voorbeeld. Dit kan een grote lokale inspiratie worden en de gewassen kunnen duurzaam werkgelegenheid en geld opleveren voor de lokale bevolking. Helpt u een handje?
Naast de inheemse bomen of de bomen die helpen de grond te verbeteren, planten we ook cashcrops. Denk aan bomen voor palmolie, avocado‘s, en cashewnoten.
Steeds meer is onze werkwijze gericht op vrouwen. WakK sponsort vooral vrouwen, die een boomkwekerij willen beginnen. Want veel vrouwen staan er alleen voor, omdat de echtgenoot in de stad verblijft en vaak niet meer terugkomt.
Door de Laudato Si van de paus Franciscus wordt de kerk gestimuleerd om goed voor de aarde te zorgen. In onze regios krijgt dat concreet vorm doordat de kerken steunen dat mensen bomen gaan planten. Dat heeft een groot effect op onze projecten.
In het verleden heeft Stichting WakK land gekocht bij Bukoba, Kashekela. Hier groeien al een tiental jaren bomen, beheerd door Stanslaus Rwezaura. In Kituntu hebben we land gekocht samen met Aurelia Kamuzora. Rondom het educatiecentrum zien we een mooi bos ontstaan genaamd Magdalena-forest.
In 2016 heeft WakK een enorm gebied aangekocht van 132 ha bij Sumbawanga. Land wordt steeds duurder in Tanzania. Dit land is nu voor 70 % afbetaald.
De bevolking en het bisdom zijn enthousiast. Er is al veel gedaan. Een firewall is om het gebied aangelegd, zodat er niet makkelijk brand kan komen in het bos. Vanuit de kwekerijen worden boompjes aangevoerd, ook fruitbomen. Die kunnen voor inkomsten zorgen. Het is een mooi heuvelachtig gebied in Sumbawanga, maar geërodeerd. Samen met de lokale bevolking maken we hier een heel mooi bos van, met daarin ook fruitbomen die geld opbrengen. Omdat het land niet meer wordt afgebrand, zie je ook dat bomen op sommige plaatsen automatisch verschijnen en tussen hen is nieuw bos geplant. Zo helpt de natuur een handje.
“Vorig jaar waren er geen brandeffecten; Ik zal dit jaar hetzelfde doen om brand te voorkomen; en eigenlijk komen de natuurlijke bomen vanzelf naar boven omdat we vuur voorkomen en we de biodiversiteit behouden.”
Aldus Father Ignas, die coördinator is van het project.
We hebben hulp bij nodig om het land aan te kopen. Helpt u een handje?
We proberen lokale bomen te planten. Dit lukt niet altijd, omdat deze doodgaan in geërodeerde grond, waardoor we soms eerst naaldbomen moeten planten. Maar als het lukt, nemen we de geleerde lessen mee naar alle andere projecten.
In Sumbawanga, Kigoma en Ngara worden de projecten nog meer gestimuleerd. Ze kunnen veel gaan betekenen in ons nieuwe project Green Bridge. Green Bridge is een brug tussen de noordelijke projecten in Karagwe en Bukoba en de nieuwe projecten in bovengenoemde gebieden, zodat er in heel West Tanzania nieuw bos komt.
Lokaal werken we met boeren, die via de Rooms Katholieke kerk de steun krijgen om bomen te planten en ze goed te verzorgen. Het bos is van de arme boeren zelf. Ze mogen bomen verkopen, maar moeten 3 x zoveel terugplaatsen. De lokale parochies houden toezicht. Er zijn al 4 bisdommen die helpen.
Omdat gratis weggeven vaak geen effect heeft, moeten boeren betalen voor de bomen die ze willen planten. Omdat zij vaak arm zijn, kunnen ze ook werken voor de bomen, bijvoorbeeld in de boomkwekerijen. Zo houden wij de kosten laag en hebben ook meer toewijding van de boeren om de bomen ook echt te planten.
We zijn bezig de kwekerijen beter te monitoren. 2 boomkwekerijen werden gemonitord in Bukoba, 14 boomkwekerijen werden gemonitord in Rulenge-Ngara, 94 boomkwekerijen werden gemonitord in Karagwe & Kyerwa en 301 boomkwekerijen werden gemonitord in Ruwa-Sumbawanga, Katavi-Mpanda & Kigoma (monitoring is nog steeds gaande in Rukwa, Katavi & Kigoma, maar we verwachten meer dan 400 boomkwekerijen in deze regio’s). Mensen zijn druk bezig met het planten van bomen op boerderijen.
.Avocado´s doen het goed in west Tanzania. We willen een transportlijn opzetten naar India, waar een grote vraag is naar avocado´s. Hier kunnen we ook avocado-olie naar exporteren, wat het dure transport goedkoper maakt.
Stichting WakK gaat oventjes promoten, die met weinig hout toch toe kunnen om eten te bereiden. Zo proberen we ook het verbranden van hout tegen te gaan.
Overzicht 2017 en een vooruitblik op 2018 )
Je ziet duidelijk dat de projecten hard aan het groeien zijn, wanneer je deze cijfers vergelijkt met die van 2014 (zie onder).
Omgeving |
Initiatiefnemers |
Jaren |
Aantal bomen |
||
Karagwe | Bisdom Bukoba | 2014-2017 | 1.000.000 | ||
Karagwe | Bisdom Sumbawanga | 2016-2017 | 1.500.000 | ||
Karagwe | GEPAT | tot eind 2016 | 7.000.000 | ||
Totaal: | 9.500.000bomen geplant |
GEPAT (de lokale organisatie waarmee we samenwerken) heeft inmiddels meer dan 1500 geregistreerde leden en 60 boomkwekerijen. Ze hebben 7 miljoen bomen geplant tot eind 2016 en gaan steeds sneller.
De bisdommen zetten ook hun eigen boomkewekerijen op en zorgen voor heel veel groei de laatste jaren. Het gaat steeds sneller. Daarom breiden we uit naar Ngara onder Karagwe.
Er wordt op dit moment door een team van allerlei universiteiten gewerkt aan het goed in kaart brengen van alle projecten. Het bijgevoegde kaartje is lang niet volledig!
Omdat onze projecten de laatste jaren ontzettend hard zijn gegroeit, konden we niet alles bijhouden. Nu zijn we dat op orde aan het brengen met hulp van professoren en studenten uit Tanzania en Nederland. Daarna kunnen we ook officiële certificering aanvragen, zodat onze projecten ook grootschalig als CO2 compensatie certificaten verkocht kunnen worden. Er is namelijk genoeg te doen, en we willen overzicht over onze projecten houden.
Het is lastig om voor certificatie in aanmerking te komen. Onze projecten zijn niet in 1 afgebakende plaats, we hebben niet een vast managementteam (alle boeren zijn manager van hun eigen bomen) en we beginnen met een kale grond, waardoor het lastig is te berekenen hoeveel CO2 we per jaar compenseren. Jonge bomen groeien namelijk heel hard en dan weer langzamer. Daarnaast gaan er ook genoeg jonge bomen door. Hopelijk gaat het lukken!
Jelle Duindam was mee op bezoek bij de projecten van Stichting WakK. Hier zijn reisverslag.
Theresian sisters hebben vanaf 15 september 2014 tot januari 2015 ongeveer 22.145 bomen geplant. Er zijn 12 plots die verder vol gezet worden de komende jaren. De projecten van de zusters hebben grote uitstraling naar de omgeving.
Dankzij de radio-uitzendingen van Fadeco Radio is de vraag naar boompjes geëxplodeerd. Gezien de grote belangstelling voor nieuwe aanplant door velen, willen we de nieuwe kwekerijen uitbreiden.
Het bisdom Bukoba doet mee! De Rooms Katholieke kerk heeft zich achter stichting WakK geschaard en speelt een sleutelrol. Mede door de enorme invloed van de kerk komen de bosbouwprojecten in een stroomversnelling. Door bisdommen en kerken wordt het project verder verspreid. Kituntu en Kayanga staan te popelijk om aan de slag te gaan.
Via het bisdom Bukoba streven we naar bosprojecten in alle 27 parochies. Dat is een enorme uitdaging. Tot nu to zijn er 12 kwekerijen opgezet, waar nu al 250.000 boompjes zijn uitgegeven. Het gaat zo om alleen al voor bisdom-projecten minimaal 1.200.000 boompjes per jaar.
Samen met onze andere projecten hebben we 30 kwekerijen met de productie van 100.000 bomen per jaar. Dat betekent 3.000.000 bomen per jaar!
Het Eden centre is een proefstation, dat experimenteert met verschillende soorten, zodat we meer diversiteit kunnen krijgen in de bossen.
GEPAT met Aurelia Kamusora zijn nog steeds heel actief. Met hun eigen geld steunen ze veel van hun projecten. Bij de bosbouwprojecten van GEPAT worden ook scholieren ingezet, die een zonnelamp cadeau krijgen als ze 100 bomen aanplanten. Deze lamp maakt het mogelijk dat de kinderen in de avond kunnen gaan leren. Verder werkt GEPAT samen met agrariërs in de omgeving en kerken, die eigen kwekerijen op gaan zetten. Dit loopt erg goed; we hopen dit jaar 100.000 bomen via deze organisatie te planten.
Als je een geplante boom wilt kappen, wordt dat toegestaan binnen onze overeenkomsten. Eén voorwaarde: je plant er 3 voor terug! Dit betekend praktisch het volgende: Als de bomen volgroeid zijn en gekapt worden, moet een deel van de inkomsten besteed worden aan nieuwe aanplant. Het hout wordt vooral gebruikt om huizen te bouwen en afvalhout is prima om eten op te koken.
Om een visuele ondersteuning te bieden hoe het allemaal kan, heeft WakK 20 ha land aangekocht, waar nu 100.000 boompjes in geplant worden. Dit wordt een modelbos met een mengcultuur. Scholieren helpen met planten en krijgen de zeer gewilde Waka Waka zonnelamp om na 7 uur ’s avonds huiswerk te maken (zie het filmpje!). Onder andere mogelijk gemaakt door De Bouwkamp, die als nieuwe sponsor onze projecten ondersteunt.
En niet alleen dit, maar alles mede dankzij onze sponsoren: particulieren, Hellemans consultancy, ASN-bank, maar vooral stichting De Bouwkamp en natuurlijk onze hoofdsponsor Greenchoice. Ontzettend motiverend dat we samen dit kunnen bereiken!
Uit een onderzoek van Greenchoice naar de resultaten van Stichting WakK en hun partners.
Omgeving |
Initiatiefnemers |
Jaren |
Hectare |
Aantal bomen |
|
Mugana | Stichting WakK | 2004-2013 | 35,76 | 37.445 | |
Mugana | Theresian Sisters | 2004-2014 | 647,38 | 139.006 | |
Karagwe | GEPAT | 2008-2014 | 446,55 | 182.534 | |
Totaal: | 1130ha beplant |
358.985bomen geplant |
Door onder andere de introductie van de Nijlbaars, de accidentele introductie van de waterhyacint, ontbossing en overbevissing is de opbrengst van de kleine lokale vissers sterk teruggelopen.
Stichting WakK is daarom in 2014 gestart met een viskwekerij programma. Het doel van dit programma is het aanbod van vis in Kagera te verhogen, het creëren van werkgelegenheid in de regio, de kennis op het gebied van het kweken van vis vergroten.
Als je met de boeren praat, dan wordt het probleem snel duidelijk.
De stenen groeien...
Doordat in het verleden veel van de bomen gekapt zijn, spoelt de grond weg. De rotsen blijven over; rotsen die worden gespleten en gebruikt om fundaties voor stenen gebouwen van te maken, maar waar niets goed op wil groeien.
Veehouders laten koeien en geiten overal grazen en steken de prairie in brand in de droge tijd voor jong gras na de brand.
Door erosie spoelt de aarde weg tijdens de regens en blijven de rotsen over.
Bosbouw en veeteelt gaat niet altijd goed samen. De geiten hebben 200 Avocadobomen opgegeten.
Boeren krijgen na bewezen vakmanschap gratis kweekmateriaal. Na een jaar, als de boompjes nog vitaal zijn, krijgen ze voor iedere geplante boom 100 Tanzaniaanse Shilling. Het eigendom blijft in handen van de boeren zelf, zodat ze alle baat hebben bij goed beheer. De bomen moeten 20 jaar blijven staan.
Goed voorbeeld doet volgen. Nu boeren zien hoe collega boeren baat hebben bij deze vorm van gemengde bosbouw, willen ze ook meedoen. Er is op dit moment een wachtlijst van 1000 boeren. De samenwerkende organisaties zien goede mogelijkheden om jaarlijks 1 miljoen bomen en struiken aan te planten. Door de aankoop van een certifi caat van € 100 maakt u de aanplant van een gemengd bos mogelijk. En daarmee steunt u de ontwikkeling in het district Kagera.
Groepen van 10 boeren starten gezamenlijk met het planten van bomen. Deze groepen krijgen per geplante boom 100 TSh (1800 T. sh. is een euro) De helft van dit geld wordt op een bankrekening gezet en hieruit worden algemene verbeteringsprojecten betaald, zoals ecologisch opwekken van energie. Met de andere helft wordt de vakopleiding voor de kinderen betaald, zodat ook de toekomst zekerder wordt.
De methode, opgezet door professor Aurelia Ngirwa, maakt mensen in Kagera verantwoordelijk zelf mee te werken aan het verlichten van hun armoede. Door de jaren heen zijn er duurzame samenwerkingsverbanden gegroeid met partners in Nederland en in Tanzania.
De overheid stelt grond ter beschikking, de Landbouw Universiteit In Morogoro levert zaden, het energiebedrijf Greenchoice helpt bij het opzetten van kwekerijen voor bomen en struiken en de lokale organisaties GEPAT en Thérèse Sisters ondersteunen de aanplant van bomen. Het zijn organisaties die visie en daadkracht hoog in het vaandel hebben staan. In de afgelopen jaren zijn al meer dan 600.000 bomen aangeplant.
Nyakasimbi, Rwambaizi, Kituntu, Karara en Bwanjai.
De grond wordt klaargemaakt voor het planten van de bomen.
Gaten boren om de bomen te kunnen planten.
Jonge mihumula net aangeplant tussen ananas.
Aanplant van fruitbomen. In dit geval Mango.
Een mangokwekerij. Hier wordt op een lokale onderstam een betere kwaliteit mango geënt. De geënte soort produceert drie maal grotere vruchten.
Mihumula ook een zeer mooie boom geschikt om planken en balkhout van te maken.
Doordat er bomen worden geplant wordt over de jaren CO2 vastgelegd. Met de aanschaf van een bomencertificaat kunnen 1800 bomen geplant worden. Ter indicatie: 100 bomen (ca. 50 jr oud) staan voor 100 m3 hout. Dit is gelijk aan 100 ton vermeden CO2-uitstoot. Dat betekend dat u gemiddeld per jaar voor ongeveer 36 ton CO2 compenseerd. Dat is ruimschoots genoeg om de uitstoot van uw huishouden te compenseren.
Info: Edingburgh Centre for Carbon Management
Door oorspronkelijke bomen te planten, ontwikkelt er zich een bos, zoals vroeger ook aanwezig was. Deze soorten zijn aan dit klimaat aangepast en kunnen goed overleven. Alle bomen die geplant worden leggen CO2 vast en reduceren daarmee uitstoot.
Uiteindelijk worden deze bomen ook weer gekapt voor lokaal gebruik. Dit gebeurt echter onder gecontroleerde omstandigheden, waardoor het bos blijft en nieuwe aangroei gegarandeerd wordt.
Inkomsten en werk voor de allerarmsten.
Betere waterhuishouding en minder erosie
Sinds de start van het project in 2007 hebben er al meer dan 850 boeren meegedaan en er staan er veel op de wachtlijst. Het werkt!
Boer bij boomplantage in Karagwe. Hout is erg schaars en dus duur. Met dit programma wordt ook duurzame houtproductie geïntroduceerd, wat ook weer en bron van inkomsten wordt.
Agro-forestry (Hier zie je jonge bomen tussen ananassen). Het kan dus!
Mitoma; een lokale boom, die uit kan groeien tot een woudreus. Zo komt ook de oorspronkelijke bebossing weer terug.
Het belangrijkste is lokale betrokkenheid. We willen voorkomen dat het weer een project wordt wat door westerse ideëen heel mooi begint, maar snel weer eindigt.
De projecten worden ondersteund door Mzumbe universiteit uit Morogoro. Professor Aurelia Kamusora, geboren in dit gebied is oprichter van de NGO GEPAT. Zij is verbonden aan genoemde universiteit. GEPAT zorgt zelf ook voor een financiële bijdrage en Aurelia stuurt de projecten van WakK aan. Hierdoor is een goede kennisoverdracht en worden projecten door boeren begrepen en uitgevoerd.
Andere projecten staan onder leiding van Radio Fadeco. Dit radiostation staat onder beheer van Dhr. Joseph Sekiku. Hij heeft techniek en agro-forestry gestudeerd en is zeer gemotiveerd om de missie van een groen Kagera uit te dragen. Dat gebeurt ook met eigen projecten van FADECO in Nyakasimbi, een andere streek in Kagera. WakK steunt Fadeco van harte.
Radio Fadeco zend programma’s uit om de boeren op de hoogte te brengen van het belang van goede bosbouw en informatie . Radiostation Radio Fadeco gerealiseerd met steun van WakK
Bekijk de website van Radio Fadeco )
Met de St. Therese zusters heeft WakK al lang contact. De congregatie heeft vele scholen, zusterhuizen en ziekenhuizen. Rondom deze plaatsen zijn al grote bossen aangeplant, vooral in Kashozi en Kajunguti. De zusters hebben grote plannen om de bossen flink uit te breiden.
Scholen worden betrokken bij het project, zodat de volgende generatie leert op een goede manier om te gaan met de bomen die nu geplant worden.
Wij zijn een kleine stichting die probeert verlichting te brengen in de armoede van Kagera, een gebied in het noord-westen van Tanzania. We willen bovenal voorkomen dat kinderen uitgehuwelijkt voor geld en/of verkocht worden. Dit doen we door verbetering van inkomsten en educatie.
Een samenwerkingpartner met wie we bossen aanplanten in Kagera. Greenchoice is jong en ambitieus en wil alleen groene stroom produceren en dit compenseren met boomaanplant.
Bekijk de website van GreenChoice )
Er zijn nog meer organisaties die ons helpen met deze projecten. Lees meer over deze partners bij info )
Aurelia is de moeder van NGO GEPAT. Deze organisatie wordt gesteund door stichting WakK. Hier in een van de boomplantages aangelegd in Karagwe.
Lokale scholen doen ook mee, zodat de kinderen leren hoe met bosbouw om te gaan. Hier zijn we in overleg bij de primary school van Mugana.
Bosbouw bij scholen. Door dit soort initiatieven worden kinderen er zich bewust van dat natuur beschermd moet worden.
Jong bos aangeplant door agrarieërs met steun van Stichting WakK en Greenchoice - een energiemaatschappij in Rotterdam die ook onze hoofdsponsor is.
U kunt uw CO2 uitstoot compenseren door een bomencertificaat te kopen. Daarmee worden bomen geplant in Kagera, die de locale boeren helpen een beter bestaan op te bouwen.
Op de achtergrond zie je een toiletgebouw van de school. Er zit een gat in de grond waar de derrie in valt. Een zogenaamde putlatrine. Wanneer deze vol is, wordt een nieuwe gemaakt. Ingedroogde fecalien gaan nu gebruikt worden om de grond weer vruchtbaarder re maken. Koemest is schreeuwend duur. Er is grond genoeg, maar volledig uitgeboerd.
Watertank essentieel voor de droge tijd-eigen water is makkelijk-anders moet je uren lopen-een tank kan je verdienen door veel bomen aan te planten.
Er zijn op dit moment geen biobrandstoffen voor de generator en tractoren. Maar overal staan palmbomen, die de boeren nog niet benutten. Dit is een nieuwe mogelijkheid om met locale middelen een nieuwe inkomstenbron aan te boren. Door een oliepers te financiëren, kunnen de lokale boeren palmnoten laten persen. Er is behoefte aan deze olie en de afzetmogelijkheden van de olie wordt onderzocht.Op meerdere plaatsen zullen ondernemingen ontstaan, die olie persen.
De palmolie is een hele nieuwe bron van inkomsten die past bij de regio en met weinig moeite opgezet kan worden. Het restmateriaal van de palmnoten is uitstekend krachtvoer voor dieren. Dit kan nieuwe varkens- en melkveehouderijen op gang brengen. Zo zorgt palmolie voor een extra inkomstenbron, maar ook voor een extra motivatie om bomen te planten en andere mogelijkheden van inkomsten op te pakken of uit te breiden.
We willen de palmen gebruiken om palmolie te produceren. Hiervoor zijn enkele oliepersen nodig die we lokaal kunnen kopen. En om de boeren een gegarandeerde afzet te geven, wordt de palmolie in de nabijgelegen steden verkocht. Joseph Sekiku, een lokale ondernemer waarmee Stichting WakK samenwerkt, heeft het netwerk om deze afzetmarkt te realiseren.
Op veel plaatsen is al oliepalm, maar ook de pitten van Avocado-vruchten geven olie. Deze boom wordt veelvuldig aangeplant en groeit makkelijk in Kagera.
Joseph Sekiku, een lokale ondernemer waarmee Stichting WakK samenwerkt, met Jos Duindam.
Palmbomen groeien in overvloed. Nu nog benutten!